Een testpanel inzetten? Houd hier in ieder geval rekening mee

De gebruiker centraal stellen bij je communicatie en dienstverlening? Dat is altijd een goed idee. Een belangrijke manier om dat te doen, is testen. Je kunt daar een testpanel voor gebruiken. Maar hoe weet je of een testpanel nodig hebt? En waar moet je op letten als je zo’n panel inzet? In dit artikel lees je er meer over.

Met een testpanel bedoelen we: een groep mensen die jou helpt om communicatie of dienstverlening te verbeteren. Panelleden bekijken bijvoorbeeld teksten en geven er hun mening over. Met die feedback kun je teksten en andere communicatie begrijpelijker en beter bruikbaar maken.

Panelleden zijn bijvoorbeeld mensen uit je doelgroepen of ervaringsdeskundigen (zoals mensen met beperkte taalvaardigheid). Een testpanel kan er voor langere tijd zijn of slechts voor een kort project, met een wisselende samenstelling per onderwerp of project.

Wel of geen eigen testpanel

Je hoeft niet zelf een testpanel te hebben om te kunnen testen. Je kunt namelijk een testpanel inhuren. Er zijn meerdere organisaties waar je hiervoor terechtkunt. Denk aan Stichting ABC. Afhankelijk van wat je wilt testen en bij wie, kun je een eigen testpanel (laten) samenstellen.

Voordeel van een testpanel inhuren

Het kan best confronterend zijn om je eigen communicatie of dienstverlening te testen. Iets waar jij misschien wel lang aan hebt gewerkt, wordt mogelijk niet begrepen of afgekeurd. Als onderzoeker moet je dan neutraal blijven. Een panel mét onderzoeker inhuren kan dan fijn zijn, want je krijgt achteraf een testrapport van onderzoekers die sowieso neutraal zijn.

Voor het inhuren van een panel heb je budget nodig. Ditzelfde geldt voor het opzetten van je eigen panel.

Voordelen testpanel voor communicatie

Wil je een eigen testpanel opzetten? Dat heeft een aantal voordelen én aandachtspunten. Laten we beginnen met de voordelen van een testpanel:

• Je leert je doelgroep beter kennen (en andersom)
• Je wordt getoetst op de blinde vlekken van jezelf en je collega’s
• Je hoeft niet telkens nieuwe testers te zoeken

Leer je doelgroep beter kennen (en andersom)

Een sessie met een testpanel is een mooi moment om je doelgroep beter te leren kennen en andersom. Tijdens de sessie geven panelleden feedback op teksten en andere communicatie die je wilt testen.

Ook (of misschien wel juist) die interactie helpt om de verbinding met je doelgroep aan te gaan. Het is wel belangrijk dat het testpanel ook echt een afspiegeling is van je doelgroep. Daarover lees je verderop meer.

Toetsen op je blinde vlekken

Als je een testpanel je tekst laat lezen, ontdek je sneller je eigen blinde vlekken en die van je collega’s. Denk aan jargon en ingewikkelde zinnen. Maar ook hoe je dienstverlening is ingericht. Een testpanel kan klachten, telefoontjes naar je klantenservice en verkeerde aanvragen helpen voorkomen.

Iedere test, hoe klein ook, geeft nieuwe inzichten. Je leert over wat mensen minder goed vinden en wat ze wel goed vinden.

Niet telkens nieuwe testers zoeken

Met een vast testpanel of een flexibele pool van testers heb je altijd mensen die je kunnen helpen met een test. Dat maakt het een stuk makkelijker om een test te organiseren. Dat is een belangrijk voordeel. “We kunnen geen geschikte testpersonen vinden” is namelijk 1 van de vele testsmoesjes die we vaker voorbij horen komen.

Aandachtspunten als je een testpanel inzet

Ga je een testpanel inzetten? Houd dan rekening met deze aandachtspunten:

• Zorg voor doorloop en diversiteit
• Zorg voor een gezonde ‘kritiekcultuur’
• Vergeet de vergoeding en erkenning niet
• Bouw een flexibele pool op
• Blijf tijd vrijmaken

Zorg voor doorloop en diversiteit

Het gevaar is dat je testpanel bepaalde mensen mist of andere groepen juist oververtegenwoordigd zijn. Zorg dat je panel toegankelijk is voor iedereen. En ga actief op zoek naar een inclusief panel. Wil je meer weten over het betrekken van iedereen? Lees onderstaande stukken eens:

• In contact met moeilijk bereikbare groepen: handreiking van de VNG
• Hoe ZonMw een representatieve afspiegeling van de samenleving betrekt bij onderzoek
• Op LinkedIn: de Meeleesgroep van de gemeente Sittard-Geleen

Denk bewust na over diversiteit bij werving voor je testpanel. En gebruik verschillende kanalen om deelnemers te werven. Voor het wervingsproces is tijd nodig. Maak dus iemand coördinator of ‘eigenaar’ van het testpanel.

Zorg voor een gezonde ‘kritiekcultuur’

Iedere groep heeft een eigen dynamiek. Dat geldt ook voor je testpanel. Zorg dat je tijdens een sessie ruimte geeft aan alle stemmen. En dat iedereen zich veilig genoeg voelt om de eigen mening te geven, ook als niet iedereen het daarmee eens is.

Een gezonde ‘kritiekcultuur’ is belangrijk. Kritiek durven geven kun je leren. Dat begint al in je eigen team of organisatie. Organiseer bijvoorbeeld op vaste momenten een content crit binnen je team, zodat je onderling eraan gewend raakt om constructief kritiek op elkaar te geven.

Vergeet de vergoeding en erkenning niet

Je panel is van onschatbare waarde. Geef panelleden dan ook erkenning voor hun rol. Laat ze weten wat je hebt aangepast na hun feedback. Denk ook na over of je een kleine vergoeding kunt bieden. Dit kan een bon zijn of bijvoorbeeld een gezellige lunch. Panelleden investeren namelijk hun tijd en energie om jou verder te helpen.

Bouw een flexibele pool op

Testers en panelleden vinden kan soms best een uitdaging zijn. Bouw daarom een pool waaruit je flexibel kunt putten. Met een grote groep zorg je ervoor dat je mensen niet overvraagt.

Zorg ook voor doorloop in je testpanel. Als een panel te lang uit dezelfde groep mensen bestaat, dan beïnvloedt dit hoe deze groep naar je communicatie kijkt. Een frisse blik blijft dus belangrijk, ook binnen je panel. Vind je het lastig om nieuwe testers te vinden, bijvoorbeeld uit een bepaalde doelgroep? Bekijk dan ons overzicht van organisaties die werken met ervaringsdeskundigen.

Blijf tijd vrijmaken

Testen kost tijd. Voor de inzet van een testpanel is dit niet anders. Er is niet alleen tijd nodig voor voorbereiding en het testen zelf, óók voor het aanpassen van je communicatie of dienstverlening. Maak die tijd dus vrij, bij jezelf en/of je collega(‘s). Of laat je manager of bestuurder dat doen.

Testen zonder testpanel

Je kunt ook testen zonder een testpanel. Interview bijvoorbeeld mensen met behulp van het stappenplan ‘Test je tekst’. Of voer andere gebruikerstests uit, op locatie of online. Je kunt op verschillende manieren gebruikersonderzoek doen en testen. In dit webinar over testen leer je hoe 3 gemeentes dat allemaal op hun eigen manier doen.

Door testvormen te mixen, krijg je een meer compleet beeld van hoe je communicatie werkt. De belangrijkste tip? Begin gewoon. Want goede communicatie is geen eenmalige actie, maar een continu leerproces.