Webinar ‘Duidelijke juridische communicatie naar je doelgroep: hoe doe je dat en wat levert het op?’
Juridische taal is onbegrijpelijk voor de gemiddelde lezer. Juridische teksten bevatten vaak ingewikkelde zinnen en vaktermen. Maar als je duidelijk communiceert, begrijpt de lezer je boodschap beter en sneller. Dus je bereikt je doelen ook beter en sneller. Maar hoe doe je dat? En hoe doe je dat specifiek met juridische teksten? En wat levert het op?
“Als jij een brief krijgt die je niet meteen begrijpt, wat doe je dan? Dan ga je bellen, je meldt een klacht of nog erger, je tekent bezwaar of beroep aan. Weet je hoeveel tijd dit de organisatie kost? We kunnen zorgen voor een ongelofelijke tijdwinst als mensen direct aan de voorkant de boodschap begrijpen. Dit zorgt gewoon voor veel minder vragen. Buiten het helpen van de lezer, scheelt dit een gemeente of organisatie heel veel werk en dus geld”, vertelt Jeannette Vos, raadslid van de gemeente Eindhoven in een interview op onze website.
Maar hoe pak je dat nou aan? En wat levert het nog meer op?
Donderdag 21 maart sprak Geerke van der Bruggen erover met Karl Hendrickx, Lucienne van der Geld en Herman van Harten.
Hieronder vind je nog wat video’s, handige tips, linkjes en artikelen die gedeeld zijn door onze gasten en deelnemers in de chat.
De video met Matthijs Fennis, manager Juridische Zaken bij Kifid (het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening), over hoe zij aandacht hebben voor duidelijke juridische communicatie en wat het oplevert.
En de video met het Heerlijk Helder fluisterspelletje:
Handige links
Tijdens het webinar werden een aantal handige links gedeeld in de chat. Hieronder vind je ze.
- Dit najaar: zes trainingen over duidelijke juridische taal bij de overheid
- Een overzicht met alles wat je kunt lezen, luisteren en (terug)kijken rondom duidelijke juridische taal.
- Gesprek tussen André Verburg en Silke Polhuijs over duidelijke juridische taal tijdens de opening van de Direct Duidelijk Week.
- Onderzoek over de samenhang tussen een lage status en gebruik van jargon.
- Zeven zorgen over het streven naar begrijpelijke uitspraken (artikel van Geerke met Margot Stoové)
- Leeswijzer bij een samenlevingscontract van het Netwerk van Notarissen
- Begrijpelijke taal, hoe dan? (artikel in Notariaat Magazine)
- Informatiekaart ‘Zaken regelen via de notaris’
- Sense and nonsense in the law : Towards clarity and plain meaning (oratie Ewoud Hondius)
- De uitspraak 2.0: de rechtspraak en klare taal (rechtspraak.nl)
- Bestuursrechters Midden-Nederland winnen Klare Taalbokaal 2019 (rechtspraak.nl)
- Rechtbank Midden-Nederland wint Klare Taalbokaal (rechtspraak.nl)
- Rechtbank ontvangt veel lof na brief aan kind gescheiden ouders (ampproject.org)
- Voorbeeld van een vonnis in klare taal
- Professionele standaarden schrijven
- Nieuwe model incassodagvaarding consumenten
- Reageren op dagvaarding kantonrechter (keuzehulp reageren op een dagvaarding)
- Over het herformuleren van de langste zin in een rechterlijke uitspraak: CBB schreef langste zin in rechterlijke uitspraak van 2021 en de creatieve reactie om deze zin alsnog in te korten.
Tips van Karl
Voorbeelden van folders die rechtbanken in Vlaanderen bij hun vonnissen voegen:
- Recht op uitleg (folder van de Politierechtbank Halle)
- Wat als mooie bouwplannen of problemen met naburige panden in bitse betwistingen stranden? (folder van Rechbank van Eerste Aanleg Antwerpen, geschreven in duidelijke taal)
- Wie is wie in de rechtzaal?
- Bemiddeling
Het model dat rechtbanken in Vlaanderen sinds 1 januari 2023 verplicht bij elk burgerlijk vonnis moeten voegen:
- Het model zoals het in het Staatsblad is verschenen (alles in 1 model gegooid en dus totaal onbruikbaar)
- Een praktische uitwerking door de rechtbank van Antwerpen (al veel beter)
Tips van Herman
“Rechters ontwikkelen professionele standaarden. Daarmee laten zij zien wat goede rechtspraak is en hoe zij hun verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het rechterlijk handelen invullen. Een werkgroep binnen de gerechtshoven heeft de professionele standaard schrijven ontwikkeld. Deze standaard bespreekt wat een rechterlijke uitspraak toegankelijk, begrijpelijk en helder kan maken en doet suggesties om de begrijpelijkheid van uitspraken te vergroten. Daar kan iedereen die schrijft over juridische onderwerpen zijn of haar voordeel mee doen.”
“De Rechtspraak is tegenwoordig ook op social media te vinden. We doen steeds beter ons best het verhaal van de Rechtspraak voor het voetlicht te brengen. En waar mogelijk ook in zo duidelijk mogelijke taal.”
Twitter Linkedin
Ook interessant: nog een webinar over duidelijke juridische taal
Dinsdag 18 april om 10 uur vindt het webinar Het gebruik van beeld in duidelijke juridische communicatie plaats.
Over de gasten
Prof. dr. Karl Hendrickx
Karl is verbonden als hoofddocent aan de Universiteit Antwerpen waar hij het vak Rechtstaalbeheersing doceert. Daarnaast is hij taaladviseur van het Belgische Rekenhof en buitengewoon gastdocent aan de KULeuven voor het vak Nederlandse rechtstaal op de campussen Leuven, Brussel en Kortrijk. Karl promoveerde in 2002 op een proefschrift met als titel Taal- en formuleringsproblemen in de regelgeving: de taalopmerkingen in de adviezen van de Raad van State en heeft sindsdien verscheidene handboeken en artikelen gepubliceerd over toegankelijk juridisch taalgebruik. Hij heeft een vaste taalrubriek in De Juristenkrant en in het Tijdschrift voor Wetgeving en is lid van de Interuniversitaire Commissie Juridische Verwijzingen en Afkortingen. Sinds 1997 geeft hij de opleiding ‘Redactie van vonnissen en arresten’ in het verplichte stageprogramma van het Instituut voor Gerechtelijke Opleiding (IGO) voor pasbenoemde magistraten. Hij werkte mee aan publicaties rond toegankelijke notarisakten en eenvoudige dagvaardingsexploten en adviseert geregeld juridische instanties over toegankelijk taalgebruik.
Lucienne van der Geld
Lucienne is directeur van het Netwerk Notarissen. Netwerk Notarissen is een landelijke organisatie van 150 notariskantoren die constant leren van elkaar en aan de hoogste kwaliteitseisen voldoen. Het netwerk vindt klare taal in het notariaat belangrijk. Ook bij deze beroepsgroep is de roep om taal toegankelijker te maken groot. Hoe pakken ze dat aan? Wat zijn de ervaringen? En wat levert het op?
Herman van Harten
Herman is rechter en teamvoorzitter handelsrecht in het Gerechtshof Den Haag. Tot maart 2023 was hij rechter en teamvoorzitter bij de rechtbank Den Haag. Samen met collega’s behandelde hij daar vooral zaken van mensen die probleemschulden hebben. Zijn toenmalige team heeft de stap gezet naar ‘klare taal’ in vonnissen. De uitspraken zijn nu beter leesbaar. Met opvallen gevolg: dat minder mensen na een vonnis contact opnemen met de rechtbank, omdat ze nog vragen over de betekenis ervan hebben.
Gespreksleider: Geerke van der Bruggen
Het gesprek aan tafel is onder leiding van Geerke van der Bruggen. Geerke is taaltrainer. In haar trainingen helpt zij juristen en andere experts om goed leesbare teksten te maken over moeilijke materie. Daarnaast werkt ze aan een promotieonderzoek over de (on)begrijpelijkheid van rechterlijke uitspraken.
Dit was een webinar van de Taalunie en Gebruiker Centraal.