Netwerk Direct Duidelijk: Huis van Een­voud

Dat digitale communicatie steeds belangrijker wordt én is geworden, weet iedereen eigenlijk wel. Maar met alle digitale complexiteit is het soms lastig om processen en kanalen eenvoudig te maken. Toch is het voor veel mensen nog een te hoge drempel om gewoon eens ‘huh?’ te roepen. Om uit te spreken dat ze iets niet begrijpen.

Zowel Gebruiker Centraal als actieprogramma Huh? Wat bedoelt u? zetten zich in als het gaat om duidelijke communicatie. Want eenvoud heeft een enorme kracht. En eenvoud is een goed uitgangspunt voor het ontwerpen van diensten. Vanuit deze gedachte is het Huis van Eenvoud ontstaan. De basis van het Netwerk Direct Duidelijk. Waarom eenvoud niet altijd makkelijk is, leggen we uit in deze blog.

Direct Duidelijk

Vanaf 1 januari 2022 gingen Direct Duidelijk en Gebruiker Centraal samen verder. Direct Duidelijk en Gebruiker Centraal hadden een grote overlap in doelen, activiteiten en doelgroepen. We vinden het belangrijk dat iedereen gebruik kan maken van de dienstverlening van de overheid. Dienstverlening waarbij de mens centraal staat. Duidelijke (overheids)communicatie is daar een belangrijk onderdeel van.

De instrumenten, activiteiten en initiatieven van Direct Duidelijk zijn overgenomen op de website van Gebruiker Centraal.

We zien het grote enthousiasme en de betrokkenheid in de achterban van Direct Duidelijk. En daarom willen we daar op deze manier gehoor aan geven: we richten een netwerk (community) op, waarin we elkaar kunnen vinden en versterken.

“Ik ben erg enthousiast over de samenwerking met Gebruiker Centraal sinds 1 januari 2022! Samen kunnen we namelijk meer betekenen in het verbeteren van inclusieve dienstverlening. Zoals met dit netwerk! Een plek voor enthousiaste mensen die samenwerken aan duidelijke (overheids)taal! Bijvoorbeeld door het delen van kennis. Samen hieraan werken is zoveel leuker en we bereiken samen zo veel meer!”

Talissa Oude Bennink – Adviseur duidelijke overheidscommunicatie, Gebruiker Centraal (voorheen: Direct Duidelijk)

Huh, wat bedoelt u?

Waar het goed gaat, kan het ook fout gaan, is een van de gedachten van Huh? Wat bedoelt u?. Daarom hopen zij dat steeds meer mensen ‘huh?’ gaan zeggen. Want iets niet begrijpen overkomt iedereen wel eens. Met name bij overheidscommunicatie is het belangrijk om stil te staan bij het feit dat niet iedereen altijd alles begrijpt. Want er zijn veel Nederlanders die grote moeite hebben met de complexe overheid.

• Iets niet begrijpen overkomt iedereen;
• ‘Huh? Wat bedoelt u’ zeggen is de eerste stap naar eenvoud;
• Eenvoud kan je maken, trainen en leren;

Overheidscommunicatie begint vaak met taal. Begrijpt de burger eigenlijk wel wat er in een brief staat, of op de website? Dan het stukje digitaal: snappen ze hoe het werkt en lukt het om te vinden wat ze zoeken? Dat is waar we met behulp van het Huis van Eenvoud praktische handvatten voor willen bieden. Uiteindelijk draait alles om het mentale stukje: als we mensen écht willen helpen, moeten we ze begrijpen. Om dat aan te pakken is een fantastische uitdaging. Een uitdaging die begint bij eenvoud.

“Als iemand ‘Huh? Wat bedoelt u?’ zegt, dan weet je dat iemand iets niet begrijpt. Elke ‘Huh?’ is een uitnodiging om zaken eenvoudiger te maken. We bedoelen dan niet alleen geschreven taal, maar ook mondelinge communicatie, digitale processen en eenvoud in de keten.”

Jeroen Tebbe – Initiatiefnemer Huh? Wat bedoelt u?

De kracht van eenvoud

Eenvoud heeft een enorme kracht. En eenvoud is een goed uitgangspunt voor het ontwerp van diensten. Zo voorkom je veel gedoe, ongemak en tegenvallers. Maar eenvoud is niet altijd makkelijk. Het is namelijk een groepsuitdaging. Je hebt bestuurders nodig, trainers, leiderschap, codeerders, communicatiemensen, koffiejuffrouwen en vooral de mensen die achter in de rij staan. Want met elkaar krijg je steeds meer inzicht in waar het goed gaat, maar ook waar het fout gaat. Daarom hopen we dat steeds meer mensen ‘huh?’ gaan zeggen. Vanuit deze visie gaan Gebruiker Centraal en ‘Huh? Wat bedoelt u?’ samenwerken in het Netwerk Direct Duidelijk.

Digitale communicatie wordt namelijk steeds belangrijker en daarin willen we een rol spelen.

• Hoe kunnen we die digitale ‘huh?’ momenten nou makkelijker in beeld brengen?
• Hoe kunnen we gebruikers meer betrekken bij het ontwerp?
• Hoe kunnen we risico’s verminderen voor gebruikers die minder digitaal vaardig zijn?
• En, hebben we iedereen wel goed in beeld? Want er zijn bijvoorbeeld ook veel jongeren die minder digitaal vaardig zijn. (Want TikTok is iets anders dan je arbeidscontract moeten versturen via je DigiD…)

Huis van eenvoud

Met het Netwerk Direct Duidelijk hebben we een ‘doe-programma’ opgezet. We noemen dit Het Huis van Eenvoud. Er zijn heel veel kamers, keukens en vergaderkamers in dit huis. En iedereen is welkom.

1. Klantsturing: zit de klant aan het stuur bij het ontwerp?
2. Bewustwording: 18% van je doelgroep begrijpt ook taalniveau B1 niet.
3. Training en coaching: is je team voldoende getraind om het verschil te maken?
4. Beleid: geeft het beleid ondersteuning aan vereenvoudiging en verandering?
5. Meten: meet de effecten van vereenvoudiging. Hoeveel minder gedoe, wat bespaar je?
6. Leiderschap: kan en mag je leiderschap tonen en hoe doe je dat?

In het komende jaar gaan we elk van deze pilaren verkennen met elkaar. Zo worden we beter en completer in vereenvoudiging van onze organisaties.

Illustratie van het Huis van Eenvoud

Het Huis van Eenvoud uitgelegd

Het Huis van Eenvoud heeft altijd dezelfde bouwstenen:

1. Het fundament is klantsturing.
2. De pilaren zijn: bewustwording, trainingen, beleid en meten (is weten).
3. Het dak dat de eenvoud beschermt heet leiderschap.

Dit jaar helpen we om je eigen Huis van Eenvoud te bouwen en in te richten.

Vanaf 12 mei 2022 komen we elke 2 maanden bij elkaar om kennis uit te wisselen en elkaar te inspireren. Om samen vragen op te lossen en (meteen) aan de slag te gaan. Ook zijn er gastprekers. Tijdens elke sessie staat er een onderwerp of thema centraal. Aan het eind van de sessie heb je handvatten en tips gekregen waarmee je dag erna direct aan de slag kunt.

Sessie 1 (12 mei 2022): welkom in het Huis van Eenvoud & klantsturing

Tijdens de 1^e sessie beginnen we met een ‘rondleiding’ door het Huis van Eenvoud. We beginnen eenvoudig door te werken vanuit de klantsturing, met als doel meer te richten op de burger.

Sessie 2 (7 juli 2022): bewustwording

We bespreken het bewust omgaan met inwoners met behulp van ervaringsdeskundigen. En we denken na over hoe jij jouw collega’s of organisatie bewust kan maken.

Sessie 3 (15 september 2022): training

We laten tijdens de 3^e sessie zien hoe je trainingen kunt inzetten.

Sessie 4 (10 november 2022): beleid

“Leiderschap heeft beleid nodig om te kunnen vliegen”. We gaan in op 5 concrete cases of doorbraken op het gebied van beleid. Welk beleid heb jij nodig van je organisatie? Op korte en lange termijn? Het komt allemaal in bod tijdens de 4^e sessie.

Sessie 5 (26 januari 2023): meten

De overheid zien als een ‘Hilton hotel’, waarbij de klantreis uitgebreid aan bod komt. Wat heeft jouw organisatie nodig om te kunnen investeren in eenvoud? Wat willen ze weten, en wat kan je meten?

We bespreken meetbare voorbeelden. Zo komt goed in beeld of er wel efficiënt gewerkt wordt binnen jouw organisatie. Meten = weten!

Sessie 6 (9 maart 2023): leiderschap

Deze sessie staat geheel in het teken van leiderschap door te starten met meer eenvoud.

Sessie 7 (11 mei 2023): Terugblik op Huis van Eenvoud

In deze laatste sessie van het programma kijken we terug op wat we geoogst hebben afgelopen jaar en blikken we vooruit. We lopen alle bouwstenen langs en geven een overzicht van alle nuttige tips en instrumenten.

Aanmelden voor het Netwerk Direct Duidelijk?

Samen gaan we een stap naar eenvoud maken met het Netwerk Direct Duidelijk, waarin het Huis van Eenvoud centraal staat. Dit netwerk is voor iedereen die met (overheids-)communicatie bezig is. Dan hopen we je te zien bij de startbijeenkomst van dit netwerk op 12 mei.

Het doel van dit netwerk is om:

• Kennis te delen en te ontwikkelen op dit thema;
• Ervaringen uit te wisselen;
• Elkaar te inspireren;
• Te netwerken;
• En je kunt ook je eigen vraagstukken bespreken in het netwerk.