Jongeren bereiken? ‘Kekke’ communi­catietips voor je boodschap!

Jongeren hebben de reputatie om onbereikbaar te zijn; ze lijken soms van een andere planeet te komen. Hoe kun je dan toch de verbinding maken? Met welke middelen en welke toon? Hoe krijg je jongeren in beweging? En zijn ze nou echt zo moeilijk te motiveren? In de Direct Duidelijk Tour delen experts Nanja Jessen en Nina Hoek van Dijke samen met jongerenambassadeurs Sonja Helder en Lauren Raven hun inzichten. Dé tip: neem jongeren serieus. Alleen hippe woorden gebruiken, zoals ‘kek’, ‘chill’ en ‘dope’, is echt niet voldoende.

Wat gaat er mis in de communicatie tussen de overheid en jongeren?

Communiceren met jongeren kan een uitdaging zijn. Ze hebben de reputatie onbereikbaar te zijn, en alleen maar op social media te zitten. Inspraak door jongeren is vaak een formaliteit en aannames worden niet gecheckt. Ook wordt de verkeerde (beeld)taal gebruikt: te hip of te ingewikkeld, met plaatjes die niet tot de verbeelding spreken. Nina: “Er is dan miscommunicatie tussen de belevingswereld van de overheid en die van jongeren. Neem de slogan ‘slimmer chillen = corona killen!!!’. Het rijmt heerlijk, maar je bent als overheid geen vijftienjarige die aan leeftijdgenoten iets wil uitleggen. Gedraag je dus ook niet zo.”

Nina Hoek van Dijke.

7 tips om de kloof te overbruggen

  1. Jongeren hebben een eigen mening en genoeg kennis in huis. Richt daarom je (gemeentelijke) correspondentie rechtstreeks aan hen, en niet aan de ouders.
  2. Jongeren bieden een frisse, jonge kijk op zaken en hebben vernieuwende perspectieven. Neem hun mening dus mee in je plannen.
  3. Gebruik geen moeilijke woorden, en ga niet hip doen. Blijf zakelijk, want je bent wel de overheid.
  4. Neem jongeren serieus: zie ze als jonge mensen met kennis.
  5. Luister naar jongeren. Praat niet over hen, maar met hen.
  6. Gebruik beeldmateriaal dat de jongeren uit je doelgroep weerspiegelt en aanspreekt: echte jongelui, geen modellen, met voldoende diversiteit.
  7. Betrek jongeren actief bij je communicatie-inspanningen: leg hun je campagne-ideeën en foto’s voor. En laat ze over meer onderwerpen meedenken dan alleen social media. Ze kunnen meer dan alleen tiktokken.

B1 schrijven, de heilige graal?

Vaak wordt gedacht dat jongeren altijd online zijn en alles begrijpen wat ze online tegenkomen. Volgens het rapport ‘de Staat van het Onderwijs‘ (2023) is dit echter niet altijd het geval. Schrijven op B1-niveau is dan ook niet per se de heilige graal, vindt Nanja: “Je moet vooral kijken naar je doelgroep, en naar wat je wilt bereiken en wilt schrijven. Gebruik daarvoor duidelijke en heldere taal, en check of de boodschap overkomt bij de doelgroep.”

Probeer gamification

Soms wil je jongeren gewoon iets meedelen, zoals hoe de wet in elkaar zit. Ook dan is simpelweg schrijven op B1-niveau niet toereikend. Nanja: “Soms is informatie gewoon complex. Gamification kan dan helpen, zoals onze game ‘Live at 18’. Dit spel behandelt alles wat er verandert als je 18 jaar wordt, van wettelijke aansprakelijkheid tot een zorgverzekering afsluiten. De game wordt in augustus gelanceerd op mbo-scholen en is ontwikkeld en getest in samenwerking met jongeren. Het heeft als doel om 16- tot 20-jarigen op speelse wijze vertrouwd te maken met hun nieuwe verantwoordelijkheden.”

Bekijk de Direct Duidelijk Tour-aflevering over gamification

Stappen voor je communicatieplan

Nina heeft een strategie ontworpen voor het opstellen van een communicatieplan gericht op jongeren. Zij adviseert de volgende stappen:

  1. Om jongeren te bereiken, moet je ze begrijpen en betrekken.
  2. Kijk waar je jongeren wilt bereiken en begrijp waarom ze iets wel of niet doen.
  3. Verzamel informatie over hoe jongeren willen dat er met hen gecommuniceerd wordt.
  4. Ontwikkel communicatiemiddelen, maak een campagne en/of een concept.
  5. Kies de juiste kanalen om jongeren te bereiken, zowel online als offline.
  6. Meet het effect van je communicatiemiddelen. Online? Meet de prestaties (hoeveel wordt er geklikt en gekeken?). En/of doe effectmetingen, bijvoorbeeld met een marktonderzoeksbureau.

Welke middelen zet je in?

Social media zijn perfect om jongeren te bereiken, maar ook posters, videoadvertenties en brieven werken goed. Schrijf je een brief, gebruik dan duidelijke taal. Lauren: “En probeer niet hip te doen. Vaak wordt alles enorm vereenvoudigd, terwijl we gelijkwaardig zijn.” Nina: “Behandel jongeren als gelijken en vermijd het ‘calimero-effect’: ik ben groot en jij bent klein. Maak het concreet: wat wil je dat jongeren nu doen? Houd het kort en krachtig en verwijs naar een website waar bijvoorbeeld een video te zien is. Realiseer je dat veel jongeren belangst hebben, dus zet in de brief: als je er niet uit komt, bel ons dan.”

Gouden tips

Nina: “Bepaal goed je doelen met jongeren en begrijp wat ze daarvoor nodig hebben. Vertaal dit in een goede boodschap, met passende beelden. Ga je live, meet dan of je goed zit, en stuur zo nodig bij. Betrek de jongeren in alle stappen van dit proces.”

Nanja: “Praat met de doelgroep en niet over de doelgroep; we zijn gelijkwaardig. Jongeren kunnen je zoveel leren, dus luister vooral. En normaliseer onderwerpen waar schaamte een rol speelt, zoals schulden hebben of moeite met lezen. Doe er normaal over.”

Sonja: “Vraag je af: wil je echt met jongeren communiceren, of is het puur voor de vorm? Sta ervoor open iets van jongeren te leren, en bind ze aan je: dit kan op de langere termijn tijd besparen. En schakel de Jongerenambassadeurs in.”

Tijdens het webinar over communicatie met jongeren: Sanne Boswinkel in gesprek met onder andere Sonja Helder en Lauren Raven.
In gesprek met Sonja Helder en Lauren Raven.

Lauren: “Investeer in jongeren, ze kunnen in de toekomst bij je komen werken. Sta open voor hun mening. Als jongerenambassadeur heb ik ervaren dat het heersende beeld van jongeren was dat ze lui zijn, niks willen, en alleen maar op social media zitten. Na afloop kreeg ik als feedback dat ik de organisatie echt aan het denken had gezet. Sta dus meer open voor jongeren.”

Benieuwd naar het hele gesprek? Bekijk het webinar!

Hoort bij de community