Emilia-Romagna pakt de digitale kloof tussen mannen en vrouwen aan
Michela De Biasio en Barbara Santi werken aan een zeer belangrijk onderwerp voor de ‘Digital Agenda’-afdeling van de regio Emilia-Romagna in Italië. Met verschillende initiatieven proberen ze de kloof tussen mannen en vrouwen in digitale vaardigheden aan te pakken. En vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in technologische sectoren gelijk te trekken. Die initiatieven zijn onderdeel van de Digital Valley Common Good-strategie van Emilia-Romagna. Ze streven ernaar om een inspiratiebron te zijn voor andere Italiaanse regio’s. En zelfs voor landen.

Over Michela
Michela heeft een achtergrond in politieke wetenschappen en een doctoraat in ruimtelijke ordening en openbaar beleid. Die achtergrond combineert ze nu met haar passie voor gendergelijkheid in het project Digital Girls Emilia Romagna.

Over Barbara
Barbara heeft een opleidingsachtergrond in statistische en economische wetenschappen. Ze werkt sinds 2010 aan de Digital Agenda van Emilia-Romagna. Ze heeft interesse in en passie voor digitale vaardigheden. Ze is ook geïnteresseerd in lokale beleidsvorming voor participatie en inclusieve technologische innovatie. Ze richt zich ook op de genderkloof in technologische vakgebieden en op het meten van de effecten van digitalisering.
Over de Digital Valley Common Good-strategie
Het project Digital Girls Emilia Romagna maakt deel uit van de Digital Valley Common Good-strategie. Deze strategie is gericht op digitalisering, en het stimuleren van technologische innovatie, duurzame ontwikkeling en sociale integratie. De strategie heeft verschillende kernpunten, zoals:
- Data als een gemeenschappelijk goed, die verspreid wordt en beschikbaar is over verschillende vakgebieden heen.
- De verspreiding van de digitale vaardigheden die nodig zijn voor de transformatie van productiesectoren en de publieke sector tot echte digitale openbare diensten. Diensten die gericht zijn op de gebruiker. Die moet deze overal in Emilia-Romagna kunnen benaderen.
- Online gemeenschappen als onmisbare bron om de kloof tussen groepen, zoals mannen en vrouwen, van bepaalde gebieden en genderongelijkheid te dichten.
Lees meer over de Digital Valley Common Good Strategy.
Vrouwen en digitalisering: een onmisbare combinatie
Vooral met betrekking tot het laatste kernpunt speelt het project Digital Girls Emilia Romagna een belangrijke rol. Michela: “Er is veel ongelijkheid in verschillende sectoren, maar vooral in de technologische sector. Er is een sterk gebrek aan vrouwen in technische vakgebieden. Uit Europese data blijkt ook dat de grootste kloof tussen mannen en vrouwen te vinden is in digitale vaardigheden. We streven ernaar het speelveld voor mannen en vrouwen gelijk te maken met een aantal initiatieven op het gebied van digitale vaardigheden.”
Waarom genderongelijkheid bestaat
Maar voor we die langsgaan, waarom bestaat deze kloof überhaupt? Michela deelt haar inzichten. “Stereotypen zijn een groot probleem. Dat geldt waarschijnlijk ook voor andere regio’s en landen. Stereotypen die voortkomen uit meer ‘traditionele’ wereldbeelden.”
Ze verwijst naar stereotypes over de rollen van mannen en vrouwen in gezinnen bijvoorbeeld. Maar ze noemt ook stereotypen over het soort banen dat mannen en vrouwen zouden moeten hebben. “Technologische vakgebieden worden traditioneel gezien als een door mannen gedomineerde wereld en een wereld vol ‘nerds’. Deze overtuigingen, bewust of onbewust, leven nog steeds in de hoofden van mensen. Bijvoorbeeld bij leraren van technische programma’s, maar ook bij vrouwen zelf. Die zien vaak technologische sectoren over het hoofd, omdat ze denken dat ze niet passen in die nerdachtige, door mannen gedomineerde wereld. Terwijl dat beeld niet klopt.”
Barbara benadrukt dat er een soort paradox is. “Het technologische veld heeft vrouwen nodig, niet alleen voor een gelijke verdeling van mannen en vrouwen, maar ook vanwege een tekort aan personeel. Maar ondanks de behoefte aan vrouwelijke werknemers maakt het huidige gebrek aan vrouwelijke rolmodellen vrouwen ook terughoudend om technologische sectoren binnen te gaan. Wat jammer is, niet alleen omdat de kloof blijft bestaan, maar ook omdat vrouwen interessante en goedbetaalde banen laten liggen.”
Zomerkampen Digital Girls Emilia-Romagna
Dat laatste sluit aan bij 1 van de belangrijke initiatieven dat het team van Michela en Barbara ondersteunt. Emilia-Romagna financiert zomerkampen voor meisjes van ongeveer 16/17 jaar. In die zomerkampen kunnen ze kennismaken met het technologische veld en hun digitale vaardigheden verbeteren. Barbara: “Waar we het meest trots op zijn, is dat we voornamelijk vrouwelijke leraren en tutors hebben: vrouwelijke rolmodellen. Ook tijdens excursies en ontmoetingen met ondernemers tijdens het kamp, ontmoeten de meisjes voornamelijk vrouwelijke professionals.”
De zomerkampen helpen meisjes voorbij stereotypen te kijken en kennis te maken met zeer interessante carrièremogelijkheden en studieprogramma’s. Michela: “Opleidings- en onderwijsinstellingen organiseren deze kampen, soms in samenwerking met de universiteiten in de regio Emilia-Romagna. Het project begon in 2014 met de Universiteit van Modena en Reggio-Emilia, in samenwerking met de European Women’s Management Development (EWMD). Sindsdien is het initiatief gestaag gegroeid en zijn er steeds meer universiteiten bij betrokken.”
In 2022 besloten Emilia-Romagna en de Digital Agenda-afdeling de ‘Digital Girls’-zomerkampen uit te breiden. Het moest structureel meegenomen worden in andere initatieven om meisjes te helpen zich te oriënteren op exacte vakken. Zo werd ook de eerste editie van het regionale Ragazze Digitali Emilia-Romagna-project geboren. Dat werd gecoördineerd en gefinancierd door Emilia-Romagna met hulp van ART-ER S.cons.p.a en het European Social Fund (ESF). Dat is een financiering voor Europese maatschappelijke projecten. Alle universiteiten in Emilia-Romagna waren erbij betrokken.
In 2023 werd het project dankzij financiering van het ESF+ verder uitgebreid. Deze keer omvatte het project 7 particuliere onderwijsinstellingen. Die waren geselecteerd via een oproep van Emilia-Romagna en alle universiteiten in de regio. Barbara: “Dit helpt meisjes enorm om interesse te krijgen in het volgen van onderwijs in digitale vaardigheden en technologie, en het krijgen van interessante en mooie carrières.”
Vorig jaar werden er 16 kampen georganiseerd. Daarin werden 300 meisjes verwelkomd. Particuliere onderwijsinstellingen en universiteiten werkten samen met de (financiële) steun van Emilia-Romagna om deze kampen op te zetten. Ze hielden zich allemaal aan specifieke criteria voor de kampen, zoals het werven van voornamelijk vrouwelijke docenten en vrouwelijke rolmodellen uit het bedrijfsleven om de meisjes te inspireren.
Een van vele initiatieven
De zomerkampen zijn slechts 1 initiatief om genderongelijkheid in digitale vaardigheden aan te pakken. Michela legt uit hoe het team ook werkt aan het inbedden van initiatieven elders zodra de looptijd van de Digital Valley Common Good-strategie voorbij is. “We hebben bijvoorbeeld een beleidsworkshop gedaan voor vrouwelijke lokale bestuurders. Vanuit dit eerste initiatief zijn we begonnen met het opbouwen van een community van de bestuurders van de 300 gemeenten in de regio. Alle leden zijn verantwoordelijk voor digitale kwesties en gelijke kansen in hun organisatie. We willen ze een soort gereedschapskist geven die ze kunnen gebruiken om initiatieven voor gendergelijkheid in hun dagelijkse werkzaamheden op te nemen.”
Andere activiteiten zijn bijvoorbeeld het organiseren van seminars en het in kaart brengen van andere activiteiten. Denk hierbij aan het monitoren van hoe initiatieven om meisjes te werven voor universitaire programma’s groeien. Een deel van dat monitoren omvat ook het ontdekken waar inspanningen moeten worden verhoogd of welke uitdagingen moeten worden aangepakt en door wie. Dat monitoren helpt ook om resultaten inzichtelijk te maken. Die kunnen we aan andere regio’s, en misschien zelfs landen, laten zien.
Barbara en Michela zijn daarnaast erg blij met een podcast die ze aan het ontwikkelen zijn. “Met een podcast willen we informatie over het onderwerp toegankelijker maken. Deze podcast zorgt ervoor dat zowel burgers als gemeenten meer vertrouwd zijn met het onderwerp”, zegt Barbara.
We zijn er nog niet
Gevraagd naar waar ze het meest trots op zijn, antwoordt Michela aarzelend. Natuurlijk is ze trots op wat ze doen en hebben bereikt. Maar haar team is op dit moment verre van tevreden. “We willen meer doen. We willen doorgaan met onszelf uitdagen en leren van anderen en van elkaar. We hebben een lange weg afgelegd, maar we zijn er nog niet.”