Een apotheek voor iedereen!

Geschreven door Mark Slager

Een apotheek voor iedereen. Voor het leveren van goede farmaceutische patiëntenzorg is het nodig dat geneesmiddelinformatie op de individuele patiënt wordt afgestemd. Zo krijgen ook laaggeletterden en mensen met een andere moedertaal de juiste zorg. Op een bijeenkomst van Gebruiker Centraal vertelde ik over de aanpak van apotheek Orion in Amersfoort.

Gebruiker Centraal pleit voor inclusie; toegankelijkheid zorg moet gewaarborgd zijn

In de pauze spreekt Selma me aan. Ze vertelt dat ze een probleem heeft met haar ogen en hersenen. Lezen en het begrijpen van tekst is moeilijk, ze heeft daarom veel moeite met bijsluiters. Ook gebruikt ze twee geneesmiddelen (Primolut N en Codeïnefosfaat) waarvan de tabletten en strips heel erg op elkaar lijken. De tekst op de achterkant van de strip kan ze niet lezen. En vaak krijgt ze haar medicatie in eigen doosjes van de apotheek, waardoor ze de geneesmiddelen niet uit elkaar kan houden. Toen ze dit aangaf bij haar apotheek kreeg ze te horen: “Vraag het maar aan de buurvrouw.”

Ik heb vandaag geleerd dat deze opmerking ingaat tegen een VN-verdrag. Maar nog belangrijker: het gaat ook voorbij aan het leveren van goede farmaceutische patiëntenzorg.

Toolkit Inclusie

Gebruiker Centraal kende ik niet, maar de naam sprak me aan. Ik had me al aangemeld voor hun bijeenkomst in Amersfoort toen de KNMP me vroeg een presentatie te houden. Over hoe wij in apotheek Orion omgaan met het verstrekken van geneesmiddelinformatie. Bijvoorbeeld aan mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.

Gebruiker Centraal is een organisatie die zich inzet voor een servicegerichte en digitale overheid. Samen met onder andere TNO hebben ze een toolkit Inclusie ontwikkeld voor het ontwerpen van diensten op basis van inclusie. In het VN-verdrag handicap staat dat wanneer we dingen ontwikkelen voor de samenleving we ervoor moeten zorgen dat iedereen, onafhankelijk van leeftijd, achtergrond, functiebeperking of (lees)vaardigheid ze kan gebruiken. Dit verdrag is de basis voor de toolkit inclusie van Gebruikerscentraal.

Laaggeletterdheid

In onze apotheek hebben we daar oog voor, omdat veel van onze patiënten moeite hebben met lezen en schrijven. Dat komt doordat ze een andere moedertaal hebben, maar ook omdat ze laaggeletterd zijn. Vrijwel alle apotheken hebben met een aanzienlijk aantal laaggeletterde patiënten te maken.

Het juiste middel, voor de juiste patiënt, in de juiste sterkte, op de juiste manier, op het juiste tijdstip en in de juiste dosering; daar draait het allemaal om. De eerste drie punten kunnen we prima in de apotheek regelen: wij zijn allemaal heel goed in logistiek en medicatiebewaking. Maar de laatste drie punten doet de patiënt zelf, thuis. Daarvoor moet hij over voor hem begrijpelijke informatie beschikken. Dat betekent dat wij onze informatie op de individuele patiënt moeten afstemmen. Gelukkig hebben we daar steeds meer hulpmiddelen voor, zoals Kijksluiter en Apotheek.nl.

Luisterend oor

Ik geef Selma tips om de medicijnen beter uit elkaar te houden, zoals het gebruik van een baxterrol of verschillende kleuren stickers op doosjes en strips. Ik vraag of apotheek.nl voor haar werkt. Een slechtziende ervaringsdeskundige had eerder verteld dat websites vaak een goede bron voor hem zijn: hij kan de tekst vergroten of de voorleesfunctie gebruiken. Voor Selma geldt dit niet. Ze heeft echt een papieren bijsluiter met lettergrootte 18 nodig. En als ze niet kan vinden wat ze wil weten, dan is er de apotheker met een luisterend oor!