Duidelijke Overheids­communi­catie

Het doel van Gebruiker Centraal is communicatie van de overheid begrijpelijker en toegankelijker maken voor alle inwoners. Dit houdt in dat overheidsteksten begrijpelijk zijn voor iedereen, ongeacht hun taalvaardigheid of achtergrond.

“Bij Gebruiker Centraal helpen we overheidsinstanties om hun dienstverlening te verbeteren, en we vinden het belangrijk dat iedereen gebruik kan maken van de dienstverlening van de overheid. Duidelijke communicatie is daar een belangrijk onderdeel van.”

Talissa Oude Bennink, adviseur Duidelijke Overheidscommunicatie bij Gebruiker Centraal

Duidelijke overheidscommunicatie en inclusieve dienstverlening

Het belang van duidelijke overheidscommunicatie en inclusieve dienstverlening kan niet genoeg benadrukt worden. De overheid communiceert nog te moeilijk. Er zijn te veel mensen in Nederland die moeite hebben met teksten en formulieren van de overheid. Dat geldt zeker voor mensen die laaggeletterd zijn, mensen met een beperking of mensen die Nederlands niet als eerste taal spreken.

Onbegrijpelijke informatie van de overheid kan leiden tot misverstanden, fouten en zelfs tot financiële of andere problemen.

Testen Libelle Zomerweek
Brieven testen tijdens de Libelle Zomerweek in samenwerking met Café Bepp. (beeld: Gebruiker Centraal)

Hoe helpt Gebruiker Centraal?

  • Het stimuleren en inspireren van professionals bij de overheid om begrijpelijke teksten te schrijven. We delen goede praktijkvoorbeelden op onze website, tijdens bijeenkomsten, en op social media.
  • We bieden tools om begrijpelijke teksten te schrijven. Bijvoorbeeld een schrijfwijzer, die laat zien hoe je teksten kunt vereenvoudigen. Of een lijst van ambtelijke en onduidelijke woorden (mét duidelijke synoniemen). We hebben daarnaast tips over het maken van beleid. Ook specifiek voor laaggeletterden.
  • We bedenken creatieve manieren om duidelijke overheidscommunicatie onder de aandacht te brengen. Zoals het spel ‘Zeg dat dan!’.
  • We organiseren workshops en trainingen over duidelijke overheidscommunicatie. En we spreken op evenementen om ambtenaren te leren hoe ze begrijpelijke teksten kunnen schrijven.
  • We bieden voorbeeldteksten en -brieven aan op de Toolkit Taal (voorheen Kennisbank Beeldtaal).
  • Met het ondertekenen van de Direct Duidelijk Deal maakt het bestuur van een overheidsorganisatie de afspraak om ‘direct duidelijk’ te communiceren, concrete doelen te stellen en de resultaten te meten. De deal kun je gebruiken om het onderwerp duidelijke communicatie (weer) op de kaart te zetten.
  • Direct Duidelijk Tour: Webinars over duidelijke, inclusieve en bruikbare overheidscommunicatie en -dienstverlening.
  • Iedereen die werkt aan duidelijke overheidscommunicatie kan lid worden van het Netwerk Direct Duidelijk. In dit netwerk delen we kennis, inspireren we elkaar, delen we praktijkvoorbeelden en handvatten. Zodat we echt aan de slag gaan met duidelijke overheidscommunicatie.
  • We organiseren evenementen over duidelijke taal, zoals de Direct Duidelijk Week in 2022 en de Landelijke Taalstrijd in november 2023.
  • We testen teksten en brieven, samen met jou. Hiervoor is het Testlab on Tour. Daarnaast delen we kennis en tips voor het testen.
  • We geven advies over duidelijke overheidscommunicatie via het Expertpanel Gebruikersvriendelijkheid.
Testers tijdens de testdag van Hogeschool Rotterdam een prototype uit.
Testers tijdens de testdag van Hogeschool Rotterdam een prototype uit. (beeld: Gebruiker Centraal)

Geschiedenis Direct Duidelijk

De Nederlandse overheid heeft het doel om overheidscommunicatie begrijpelijker en toegankelijker te maken voor iedereen. De campagne Direct Duidelijk was in 2018 een initiatief van het Netwerk Begrijpelijke Overheid (NBO). In het NBO werken het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Nederlandse Taalunie nauw samen met een groot aantal andere organisaties uit Nederland en België om het probleem van onduidelijke overheidstaal aan te pakken.

Direct Duidelijk Brigade

Staatssecretaris Knops van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) lanceerde in het najaar van 2019 de Direct Duidelijk Brigade. De Brigade bestond uit medewerkers van het programma Direct Duidelijk en vrijwilligers uit het hele land. Tot 2022 was Direct Duidelijk een programma bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, daarna ging het samen met Gebruiker Centraal. Met de overgang naar Gebruiker Centraal is de Direct Duidelijk Brigade opgeheven.